“De beurs is geen casino”

Wordt er tegenwoordig meer gespeculeerd op de beurs dan vroeger? Deze vraag is de laatste weken actueel, nadat zwaar geshorte aandelen op Wall Street massaal werden opgekocht door onervaren kopers. De eerste reactie was een short squeeze die leidde tot duizelingwekkende koersstijgingen. Vervolgens gingen de koersen weer even hard naar beneden.

Ofwel, wie iets te laat instapte, kijkt momenteel tegen enorme verliezen aan. Deze bizarre koersontwikkelingen op de beurs hebben veel weg van een stoelendans. Wanneer de muziek stopt, is het rennen voor een schaars vrij stoeltje.

Aangemoedigd door steeds lagere brokerkosten - inmiddels nihil bij sommige aanbieders - en de nodige aanmoedigingen op social media besloten particulieren een gokje te wagen, die voor de meesten verkeerd uitpakte. Ja, een gokje, want wie gelooft dat een koers binnen een maand verdubbelt, is naar mijn mening echt aan het speculeren. Dat heeft niets meer met beleggen te maken.

Mede-eigenaar

Wat is beleggen dan wel? Tja, een beetje belegger heeft minimaal 5 tot 10 posities in portefeuille. Dat is iets anders dan al het geld op een trade te zetten. Daarnaast gaat een belegger niet voor de quick win. Een aandeelhouder is namelijk mede-eigenaar van een bedrijf. Daar past een tijdshorizon van een paar jaar bij. Bij OBAM nemen we posities in voor een periode drie tot vijf jaar of langer. Wie aandelen koopt om binnen een half jaar met een superwinst naar huis te gaan, is hoofdzakelijk afhankelijk van het beurssentiment.

Als mede-eigenaar van een bedrijf moet je weten wat je bezit. Wie niet in staat is om in een paar zinnen uit te leggen wat een bedrijf precies doet, en welke positie deze inneemt in een industrie is al snel een speculant. Grote kans dat een aandeel dan is gekocht, omdat de koers zoveel lager staat dan een tijd terug. Voor deze ‘beleggers’ is de koopbeslissing genomen op basis van de aanname dat een koers wel weer zal terugveren. Waarom dat zou gebeuren, kan niet worden uitgelegd.

Linke pennystocks

Een lage beurskoers is de reden dat speculanten het vaak voorzien hebben op pennystocks. Dat zijn veelal bedrijven die in grote problemen verkeren. Een faillissement dreigt, in veel gevallen is er nooit enige winst gemaakt. Dat een aandeel nog maar een dubbeltje kost, wil niet zeggen dat dit goedkoop is. Elke koers kan immers naar nul. Geld steken in pennystocks is een verhoogd risico nemen op het verliezen van de gehele investering.

Beleggers nemen ook risico’s, want geen rendement zonder risico, maar het is de kunst om deze risico’s gecalculeerd te nemen. Dit in tegenstelling tot speculanten die de door hen genomen risico’s veelal te laag inschatten of erger, niet kennen.

Realistische mindset

Beleggen is met een realistische mindset naar ondernemingen op de beurs kijken. Wie jaarlijks 20% denkt te kunnen maken heeft de verkeerde mindset. Over de afgelopen 30 jaar heeft het OBAM-fonds gemiddeld 8,3% (incl. dividend en na kosten) verdiend. De brede MSCI World index in euro’s (incl. dividend) deed in diezelfde periode 6,9% per jaar.

Ik verwacht dat de toekomst niet veel anders zal zijn met exceptionele beursjaren, maar ook met mindere jaren. Met een gemiddeld nettorendement tussen de 7% en 9% kunnen beleggers erg tevreden zijn. Dat is voldoende om op een consistente wijze kapitaal op te bouwen.

Geen paniek!

Beleggen is kijken naar de fundamentals. Speculeren is blindstaren op koersbewegingen. Inderdaad, ik ben geen aanhanger van technische analyse. Ik geloof niet dat een aandeel, dat in de afgelopen elf maanden een opgaande koers heeft laten zien dat ook de komende elf maanden zal doen, waarop de populaire kwantitatieve momentumstrategie stoelt.

Zeker bij grote volatiele beursuitslagen blijkt de momentumstrategie, die het kerningrediënt is van veel quantstrategieën, een slechte keuze. Het verbaast me niet dat juist quantstrategieën het in 2020 beroerd hebben gedaan.

Pijnlijke verkoop

De beurs is geen casino. Ja, op korte termijn kunnen er gekke dingen gebeuren. Markten raken in paniek, of er is sprake van euforie. Dat valt niet te voorspellen. Ook uitstekende bedrijven kunnen op korte termijn fors in koers dalen door brede marktrisico’s. Maar wie zijn bedrijven en industrieontwikkelingen goed kent, raakt minder snel in paniek. Marktdalingen zijn dan momenten om juist aan te kopen, zoals vorig jaar maart en april het geval was.

Aan de andere kant, soms moet een aandeel van een bedrijf worden verkocht. Dat is een beslissing die wij alleen nemen als we worden verrast door overdreven koersstijgingen, of als de initiële beleggingscase niet langer klopt. Dat laatste is vaak het lastigst. Niets is zo moeilijk om een verlies op een positie te nemen. Zeker ook voor de professionals. Dit heet niets voor niets the pain sell trade.

Deze column is op persoonlijke titel geschreven. De informatie in dit artikel is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als een aanbeveling tot het kopen, verkopen of aanhouden van bepaalde beleggingen. Eventuele opinies in dit document vormen het oordeel van de heer Zondag op het moment van publicatie en kunnen van tijd tot tijd wijzigen.